
درباره سوسیال دمکراسی(۵) – گفتگوی منوچهر صالحی با رادیو پویا
در بخش پنجم گفتگوی رادیو پویا با منوچهر صالحی می خوانیم:
دولتهای دیکتاتور خواهان جامعهای تک صدائیاند و به همین دلیل اندیشههای سیاسی مخالف خود را ممنوع و سرکوب میکنند. در دوران سلطنت پهلوی حتی داشتن و خواندن برخی رُمانها ممنوع بود و اگر کسی با آن کتابها به چنگ پلیس میافتاد، دستگیر و زندانی میشد. در آن زمان همچنین ترجمه فارسی هیچ یک از آثار مارکس و دیگر اندیشمندان سوسیالیست در ایران انتشار نیافتند، مگر آثاری که دارای مضمونی ضد کمونیستی و ضد مارکسیستی بودند. به همین دلیل نیز در دوران سلطنت پهلوی پیروان هیچ اندیشه سیاسی نمیتوانستند حزبی علنی تشکیل دهند. بعد از «انقلاب سفید» نیز شاه خود را در محور دگرگونیهای اجتماعی قرار داده بود و میخواست طی ۲۰ سال ایران را از نقطهنظر رفاه، دانش و فرهنگ به سطح سوئد برساند.
در چنان شرایطی برای هواداران سوسیال دمکراسی که میخواستند علنی برای آزادی، دمکراسی، جامعه مدنی، عدالت اجتماعی و دولت رفاه تبلیغ کنند، فضائی برای زیست نمانده بود. در آن دوران فقط سازمانهای مخفی و زیرزمینی که مسلح بودند، میتوانستند علیه رژیم مبارزه کنند. در آن دوران روحانیت مخالف رژیم پهلوی تا حدی میتوانست با پنهان ساختن خواستهای سیاسی خود در پس اسطوره قیام امام حسین علیه یزید و مراسم تاسوعا و عاشورا مردم را به سوی خود جلب کند.