آزادی و عدالت اجتماعی
جمعیت سوسیال دموکراسی برای ایران
کشتار دسته‌جمعیِ سال 1988 در ایران
دادگاه، جنایت ملایان را افشا می‌کند .
دوشنبه 16 اوت 2021، سرمقاله‌‌ی روزنامه گ.پ دومین روزنامه پرتیراژ در سوئد ،
نویسنده: باوار اسماعیل، خبرنگار روزنامه‌ی گ.پ.
امیدواری‌ای وجود دارد که خویشاوندان هزاران زندانی عقیدتی اعدام‌شده در تابستان سال 1988 به ذره‌ای دادخواهی برسند.
ملاهای ایران در تابستان سال 1988 به یک کشتار دسته‌جمعی از مخالفان رژیم دست‌زدند. ناگهان در سراسر کشور از بازدید زندانیان توسط خویشاوندانشان جلوگیری شد. زندانیان در برابر کمیسیونی قرار گرفتند که به ظاهر در رابطه با عفو زندانیان شروع به کار کرده بود. اما این دروغی بیش نبود.
رهبر آن دوره‌ی ایران، آیت‌اله روح‌الله خمینی فرمانِ قتل تمامی کسانی که او فکر می‌کرد مخالف جمهوری اسلامی هستند را از پیش صادرکرده‌بود. بیشتر کسانی که اعدام شدند با سازمان مجاهدین خلق در ارتباط بودند، اما کنشگران چپ ایران و دیگر کسانی که مخالفت خود را با رژیم اعلام می‌کردند نیز شامل این کشتار هستند.
هزاران انسان زیر شکنجنه جان‌دادند، از چرثقیل‌ها به دار آویخته‌شدند و یا بی نام‌ونشان گم شدند. بسیار از خویشاوندان هرگز نداستند که چه بر سر عزیزان و نزدیکانش آمده‌است. هنوز آمار رسمی از شمار اعدامی‌ها در دست نیست، اما سازمان‌های حقوق بشری از جمله عفو بین‌الملل شمار مردان، زنان و کودکان اعدامی را 5000 نفر تخمین می‌زند.
تا کنون کسی را مسئول این کشتار جمعی معرفی نکرده‌اند. تا همین امروز، رژیم ملایان از پذیرش قتل هزاران دگراندیش زندانی در سال‌های دهه 1980 سربازمی‌زند. اما شاید جرقه‌ی کوچکی از امید دادخواهی برای خویشاوندان این قربانیان با دادگاهی که هفته‌ی پیش در استکهلم شروع شده، وجود داشته باشد.
زیرا مردی 60 ساله که برای دخالتش در کشتار دسته‌جمعی سال 1988 به جرم کشتارمردمی از نوع شدید آن و قتل در ایران دادگاهی می‌شود. گویا این مرد معاون دستیار دادستان در یکی از مخوفترین زندان‌های ایران به نام گوهردشت در سال 1988بوده‌است. در آنجا به اجرای فتوای آیت‌الله در قتل دگراندیشان یاری رسانده است، این همکاری از جمله انتخاب افراد در برابر کمیسیونی بوده که حکم اعدام‌ها را صادر می‌کرده‌است. او همچنین متهم است که زندانیان را زیرنظرداشته و آنان را به سوی محل اجرای اعدام‌ها می‌برده‌است. شاهدان تعریف می‌کنند که از سوی این مرد شکنجه شده‌اند و او دستور می‌داده که دیگر زندانبانان نیز زندانیان را شکنجه کنند.
این مرد 60 ساله پس از کوششهای فراوان گروهی پناهنده‌ی ایرانی که مصم به اجرای عدات بودند در سال 2019 در سوئد دستگیرشد. تبعیدیان ایرانی‌تبار تله‌ای برای این فرد گذاشتند و او را برای گذراندن مرخصی با وعده‌ی مشروب‌خواری و خوشگذرانی با زنان به دام انداختند. انتظار می‌رود که روند دادگاه تا میانه‌ی ماه آوریل سال 2022 ادامه داشته باشد که در نوع خود در کشور سوئد بی‌نظیر است. 49 شاکی و بیش از 70 شاهد از سراسر جهان قراراست تجربه‌ها و مشاهدات خود را از زندان‌های رژیم ملایان بازگوکنند و از آن ماه‌های وحشت‌آوری که منجر به اعدام هزاران دگراندیش شد، سخن بگویند.
هنوز رژیم در تهران به این دادگاه واکنشی نشان نداده‌است. اما واکنش منفی احتمالی رژیم به پروسه‌ی قضایی نبایستی چون خبری شوک‌آور باشد. واضح است که ملایان در هرحال ارزشی برای اصول اولیه‌ی دموکراتیک تقسیم قوا قائل نیستند.
امری که برای ما پرونده‌ای مستقل برای فردی مورد اتهام محسوب می‌شود، برای تهران بیشتر دادگاهی است که انگیزه‌ی سیاسی داشته و قصد آسیب‌رسانی به ایران و وجهه‌ی بین‌اللملی‌اش دارد به حساب می‌آید.
درضمن رئیس جمهور جدیدِ ایران ابراهیم رئیسی نیز خود در کشتارها‌ی دسته‌جمعی دخالت داشته‌است. در سال 1988 او عضو یکی از بیشمار کمیته‌های مرگ بود که تصمیم ارسال انسان‌ها به قتلگاه‌ها می‌گرفتند. طبق شهادتِ شاهدان او یکی از کسانی بوده‌است که نقش مهمی در پیشبرد اجرای هرچه سریعتر این اعدام‌ها داشته است.
دادگاه استکهلم چندین پی‌آمد دارد. این دادگاه هم به ایرانیانی که در تبعید به سر می‌برند و هم به آنانی که تحت فشار خونین رژیم ملایان در داخل کشور هستند، شانسی برای دادخواهی می‌دهد. برای نخستین بار رویدادهای سال 1988 می‌تواند با ذکر جزییات بررسی شود، شاهدان می‌توانند سخن بگویند و حداقل یک نفر متهم، به پاسخگویی واداشته می‌شود.
این دادگاه به ما یاددآوری می‌کند که چقدر رژیم ملایان بی‌رحم بوده و هست و چه اندازه نمایندگانش فاقد هرگونه احترام به جان انسانند. همچنین با گزینش رئیسی به عنوان رئیس جمهور جدید، آنان نشان می‌دهند که قصد ندارند با تاریخ خونین خویش تصفیه‌حساب کنند. برای کشورهای غربی از جمله سوئد که قصد عادی‌کردن روابط با تهران را دارند، این موضوع ارزش این را دارد که به آن فکر کنند.
برگردان از سوئدی: جمعیت سوسیال‌دموکراسی برای ایران
دوشنبه 16 اوت 2021
