شرم و “کمپینِ ایجادِ شرمساری”

مسعود نقره کار

1

شرم و شرمساری  پدیده هائی انسان سازند. شرم  را فضیلت و ارزش ، و مرزی میان  انسانیت و “حیوانیتِ” انسان دانسته اند. این پدیده  یکی ازعاطفی ترین و  انسانی ترین حس هاست  که بیگانه با آن  یا رنج روان نژندی و روان پریشی، نارسیسم و خود بزرگ پنداری بدخیم و .. بر دوش می کشد، یا هنوز تا آستانه انسان شدن راه دارد.
شرم صرفا” یک حس فردی نیست، حسی جمعی نیز هست، فقط اعتراض و خشم به خود نیست، احساس شرم به وجود بی شرمی در جمع و جامعه نیز هست.

حس شرم، یعنی حس احترام به خود و تلاش برای تصحیح خود، شرم هیچ نسبتی با تحقیر و  کوچک و خوار شمردن  و بیزاری  ازخود ندارد. شرمنده شدن به معنای آگاهی بر ضعف ها و نواقص خود است و توجه به این امر است که چیزی ناشایست و تحقیرآمیز که ما را به انجام عمل ناروا و ناراست سوق می‌دهد، در ما وجود دارد.

شرم را یار ویاور عقل و ” رفیق خردمندان” دانسته اند، و آغازی برای تغییر خود و جامعه . شاقولی ست برای ارزیابی و قضاوت گفتار و کردارخویش . بیگانه باشرم هرگز به قضاوت و سنجش کردار خود نمی نشیند، و  به راه تصحیح و ترمیم زیان ها و آسیب هایی که به دیگران روا داشته ، نمی رود. فرافکنی خطا های خویش و گریز از واقعیت ملکه فکرش می شود .بیگانه با  خویشتن خویش و دیگران ، و خود اگاهی ست. پایبند هیچ نظام اخلاقی – اجتماعی ای که با انسانیت همگن و هم سنح باشد، نیست، و برای اینکه شرم  به وجودش راه ندهد دست به  سرزنش و شماتت دیگران می زند، و شرم  که می تواند پیش درآمد و سبب ساز ِ نقد و بررسی ای واقع بینانه و درس آموز باشد را با ویژگی خودشیفتگی و رذالت به وقاحت و بی شرمی بدل می کند، بی شرمی ای که انکار واقعیت است ، ویژگی ای که صاحب اش نه به فکر تصحیح خویش است و نه به فکر یاری رساندن به دیگر نسل ها ، تا آن ها به عنوان تجربه ای انتقالی بیاموزند که به  بی شرمی و پلیدی ها نزدیک نشوند.

2

گروه هایی از ایرانیان ” کمپین” ی در خارج از ایران سامان داده اند با عنوان ” کمپین ایجاد شرمساری” ، این مجموعه اعلام کرده اند وابستگان به حکومت اسلامی و حامیان این حکومت  در خارج از ایران را در رابطه با وابستگی وهمکاری و حمایت شان از حکومتی جنایتکار مورد پرسش قرار می دهند  تا هم روشنگری کرده باشند و هم حس شرم و شرمساری را در آن ها بیدار و فعال کنند، شاید از این طریق در فکر و کردار آنان تغییری ایجاد شود و از رژیم جهل و جنون و جنایت فاصله بگیرند.

” کمپین ایجاد شرمساری” بازتاب بی شرمی فردی دست اندرکاران حکومت اسلامی و حامیان آن ها،  و بی شرمی اجتماعی در بخشی از جامعه است ، پدیده هایی که خشم فردی و جمعی در میان کسانی که احساس شرم را حس و تجربه کرده اند بوجود  آورده است. بی تردید هشدار و آگاه سازی در رابطه با اهمیت بیداریِ این حس و تاثیرات آن در فکر و رفتار فردی و جمعی کاری درست و ضروری ست مشروط بر اینکه  برای ” ایجاد شرمساری” از اعمال خشونت و خشونت زبانی فاصله گرفته شود. زبان و رفتارِ ایجاد شرمساری می باید زبانی تلطیف شده ، پرسشگرانه، روشنگرانه و آموزنده باشد. حس شرم آموختنی ست، باید آن را آموخت و آموزش داد.
.